Enfensiyoz Mononükleozis, Ebstein-Barr Virüsü adlı bir virüs tarafından oluşturulan çok bulaşıcı ateşli bir hastalıktır. Tükürük salgısı ile kolaylıkla bulaşır. (Bkz bulaşıcı hastalıklar bölümü Bakteri Nedir, Virüs nedir başlığı) Aile içi, kreş vs’de çok kolay bulaştığı için “öpücük hastalığı” adı ile de anılır.
Mononükleozis, genellikle kendi kendine iyileşen, geldiği gibi giden, bilinen bir tedavisi olmayan bir hastalıktır.
Kuluçka dönemi ortalama 1-2 haftadır. (10 ile 60 gün)
Çocuklarda Mononükleoz Belirtileri
Ateş, boyunda iri ve çoğu kez ağrılı lenf bezi şişmesi, boğaz ve kas ağrısı, ileri derece halsizlik ve iştahsızlık ana belirtilerdir. Muayenede dalakta büyüme de fark edilir. (Ayrıca daha az görülen şu belirtiler de anormal sayılmamalıdır: Burun tıkanıklığı, hepatit ve sarılık, göğüs ağrısı.) İlginç bir bulgu da ateşli üst solunum yolu enfeksiyonu sanılıp ampisilin veya amoksisilin antibiyotikleri verilen çocuklarda pembe bir döküntü olmasıdır.
Hastalık en fazla 4 hafta sürüp kendiliğinden geriler.
Mononükleozis Teşhisi
En kesin teşhis yöntemi, kanda bu virüse karşı artan antikor düzeylerinin gösterilmesidir. Klinik olarak sitomegalovirüs enfeksiyonuna son derece benzediği için kan testleri olmadan ayırımını yapmak olanaksızdır. Hızlı tanı için monotest denen bir kan testi yapılabilir. Hata payı olabildiği için klinik olarak mononükleoza benzeyen ama monotesti temiz çıkan çocuklarda antikor düzeyine de bakılmalıdır.
Mononükleozis Tedavisi
Hastalığın özel bir ilacı yoktur. Çok büyüyen lenf düğümlerinin neden olduğu bası belirtileri ileri derece burun tıkanıklığı ve nefes alma güçlüğüne neden olursa kortizon tedavisi gerekebilir. Hastalık etkeni bir virüs olduğu için antibiyotiklerin tedavide yeri yoktur. Evde yatak istirahatı, kas ağrıları ve ateş için parasetamol veya ibuprofen dışında ilaç kullanılmasının yararı gösterilmemiştir. İleri derece dalak büyümesi olan büyük çocukların iyileşmeden sonra 1 ay daha spor yapmaması önerilir. Çünkü istenmeyen bir kaza ile dalakta yırtılma olasılığı devam etmektedir.
Mononükleozisin Komplikasyonları
Kan ile ilgili komplikasyonlar: Kan hücrelerinde tahribat sonucu beyaz ve kırmızı kan hücresi sayısında azalma,
Guillan-Barré sendromu adlı bir felç çeşidi,
miyokardit adlı nadir bir kalp kası iltihabı çeşidi görülebilmektedir
Mononükleozdan Korunma ve Aşı
Maalesef aşısı olmadığı için korunma aşı ile mümkün değildir.