Yüz felci, kısaca yüz sinirinin çalışmaması olarak tanımlanabilir. Aniden ortaya çıkması genellikle paniğe neden olur… Yüz felci olan kişi yüzünün felçli tarafında dudaklarını oynatamaz, tükürüğünü yutamadığı için salyası akar, gözünü kapatamaz.
Peki, ne olur da yüz siniri birden çalışmaz olur?
Yüz siniri düzgün çalıştığında vücudumuzdaki diğer tüm sinirler gibi, uzandığı yerdeki kaslara emir taşır: Gözünü kapat, ıslık çal, tükürüğünü yut… Ama yüz sinirinde bir hasar olursa, ki hasarın nedenleri ve çeşitlerini aşağıda açıklamaya çalışacağız, o zaman emir ve mesajları taşıyamaz ve yüzün o taraf kasları işlev kaybına uğrar. Geçici veya kalıcı olabilir.
Bell paralizisi, 19. yüzyılda yaşamış olan İskoçyalı tıp adamı Sir Charles Bell tarafından ilk kez tanımlanmıştır.
Yüz sinirinde hasara neden olan nedir?
Genellikle yüz felci öncesinde yüzde uçuk, Enfeksiyoz Mononükleozis etkeni, hatta ağır bir gribal enfeksiyon geçirilmiştir. (Dikkat ederseniz hepsi viral enfeksiyonlardır). Ayrıca orta kulak iltihabı, yüze veya kafaya travma da yüz felci için hazırlayıcı olabilir.
Nedeni ne olursa olsun, yüz sinirinde şişme nedeniyle yüz sinirinde işlev kaybı olur.
Çocuklarda Yüz Felci Belirtileri nelerdir?
Çoğu kez yüz felcine neden olan öncül virüs enfeksiyonu çok hafif geçer. Ama enfeksiyon ardından gelen yüz felci çok sıkıcı belirtilere neden olur:
Genellikle ani başlangıçlıdır. Hemen her zaman yüzün tek tarafını etkiler. Sinir felcinden önce yüzde kulak ön tarafında hafif müphem bir ağrı olabilir. (Çoğu kez olmaz)
Ardından gelen yüz felcinde de felcin ağırlığına göre klinik bulgular da değişir: Yüz sinirinde hafif tutulum olduğunda çocukta yüz kaslarında hafif güçsüzlük olurken şiddetli tutulumda o taraf yüz tamamen felç olabilmektedir.
- Etkilenen tarafta uyuşma hissi, konuşurken gülerken veya ıslık çalarken yüz kaslarının sağlam taraftan çekilme nedeniyle burulma hissi
- Dilin ucu ile tat alamama
- Baş ağrısı ve gözde seğirme
- Gözü tam olarak kapatamama ve bundan dolayı gözde kuruma, batma
- Salya artışı ve salyayı yutamama
- Seslerin bir kulağa diğerinden daha fazla geliyor olma hissi
Çocuklarda Yüz Felci Teşhis ve Tedavisi
Bir doktorun yüz felci tanısını koyması kısa bir muayene ile çok kolaydır. Ama nedenin saptanması için (mesela acaba virüs enfeksiyonu dışında bir neden olabilir mi diye) MR veya bilgisayarlı tomografi çekilmesi gerekebilir. Bu tür görüntüleme yöntemleri daha çok, uzun süre düzelmeyen felçlerde yapılır. Nörolojik muayenede yüz siniri dışında başka nörolojik sorunlar saptanırsa daha ayrıntılı testlere girmek gerekecektir. Ayrıca EMG denen bir testle yüz sinirlerinin ne kadar etkilendiğini izlemek gerekebilir.
Virüs enfeksiyonuna tepki olarak yüz sinirinde şişmeden kaynaklanan yüz felcinde genelde tedavi yoktur. Bazen şişin inmesini hızlandıracak ödem çözücü bazı ilaçlar kullanılabilir.
Gözde kurumayı engellemek bu süreçte çok önemlidir. Bir başka husus da çok iyi beslenme ve iyi dinlenmedir. Ancak eğer çocuğun gözünü ilaç ve petlerle kapatarak korumak mümkün oluyorsa koşturup oynaması sakıncalı değildir.