Dokuzuncu ay bebeklerin zihinsel, sosyal ve fiziksel gelişiminde çok önemli bir zamandır. Dokuzuncu ayda bebek beslenmesi değişir, ev yemeklerine başlanır; dil gelişimi hızlanır… Yavaş yavaş emekleme ve hareketlenme başladığı için kural koymak gerekir… Dokuz aylık bebek gelişimi nasıl olur? Dokuzunu ayda bebek gelişiminde nelere dikkat etmek gerekir? Sorularınız olursa aşağıdaki formdan sormaktan çekinmeyin
9 Aylık Bebeklerin Özellikleri ve Yapabildikleri
Dokuzuncu ayda bebeklerin merak duygusu çok güçlenmeye başlar, daha önce gelişmeye başlayan becerilerini de geliştirmeye devam eder.
Bir şekilde yer değiştirmeye başlar: Sürünerek veya emekleyerek ya da dönerek… Ama mutlaka hedefine ulaşmaya çalışır. Yer değiştirme eylemi aslında emeklemeye eşdeğerdir. Emeklemeyip yuvarlanarak bir yerden bir yere gitmeyi beceren bebek aslında emekliyor sayılabilir.
Küçük nesneleri daha becerikli tutar, el becerisi artar.
Anlamını bildiği sözcükleri hecelemeye başlar. Kitapla oynarken, “..tap” veya “ki…” der. Giderek sözcükleri tam söylemeye başlar. Söyleyebildiği hece sayısı artar.
Emirleri anlamaya başlar: “Dur, gel, ver” vs. Ayrıca elbiselerini giydirirken yardım isterseniz size yardım ettiğini görürsünüz.
Bu ayda artık görmediği şeylerin de var olabileceğini ve olduğunu kavramaya başlar. Yani, yan odaya geçtiğinizde yok olduğunuzu sanmaz; size seslenir, siz seslenince de rahatlar. Saklambaç ve “ceee” oyunu da bu algının pekişmesine yardım eder. Sizi bulmaktan müthiş keyif alır.
Bazı bebekler ayakta yardımsız tutunarak durabilir ve duvarlara ve koltuklara tutunarak ev içinde dolanmaya başlar. Yatar pozisyondan kendi kendine oturmaya geçebilir.
Mimikleri ve öksürük, aksırık vs sesleri taklit eder.
Güvendiği bir nesneye (örneğin battaniyesi) veya oyuncağa bağlanır. Etrafında her tür oyuncak olduğu halde minik bir bez bebek, kirli bir kedi veya dürülmüş kırmızı battaniyesi, her şeyden daha fazla ilgisini çekip onu rahatlatabilir.
Dokuzuncu ayda yabancı korkusu
8-9 aylıkken yabancı korkusu başlar. Daima oynadığı, varlığına alışık olduğu bir kuzen veya amca bile birden korkutucu olabilir. Alışması için baskı yapmayın, korktuğu kişiler ile doğal ortamında bulunarak kendiliğinden alışma fırsatı verin.
9. ayda tam kan sayımı
Rutin tam kan sayımı yapılması her bebek için zorunlu değildir. Ancak biz klinik olarak 9 ayda basit bir tam kan sayımı yapıyoruz. Bu tarama amaçlı test anemi saptanmasına yeter. Sonuç normalse demir damlasına mevcut dozda devam ederiz. Anemi saptanırsa demir dozunu arttırmak gerekecektir
Dokuzuncu ayda bebek beslenmesi
Dokuzuncu ay, beslenmede bizce bir dönüm noktasıdır. Ne yediği kadar nasıl yediği daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Onun için aşağıdaki önerileri dikkatle uygulamaya çalışın:
Zamanınız ve evin düzeni izin verdiği sürece kendi öğünlerinizi bebeğinkilerle çakıştırın ve onun da mamasını sizinle birlikte yemesini sağlayın. Bu sayede evin düzenine uymayı öğrenecektir.
Pürelerden vazgeçin, yarı taneli gıdalara yavaş yavaş geçin. Öğütücü azı dişleri olmadığı halde dişetleri arasında gıdaları ezmeyi öğrenecektir.
Kesinlikle tatlılara alıştırmayın: Şekerler, şokella gibi fındık ezmeleri, çikolata vs için henüz çok erken. Ne olur bunların tadını bile bilmesin. Bunların tadını bilen bebek bu gıdaları bir beslenme alternatifi olarak görür, hala yemek yemezse “hiç olmazsa bira ekmekle fındık ezmesi yesin” deniyorsa, nasıl olsa doyacağını öğrenir ve normal yemeklere ilgisi iyice azalır. Oysa “doyma” ile “beslenme” biliyorsunuz ki farklı şeylerdir.
Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği tercih edin. Ham buğday ekmeğinin demir düzeyi beyaz ekmekten 5–6 kat daha fazladır.
Değişik tatlar deneyin. Her gün kahvaltıda mama, öğlen aynı çorbayı, ikindi aynı muhallebiyi yemekten bıkabilir. Değişik sıcak soğuk tatlar ve mamalar deneyin. Kekik, kimyon, köri, sarımsak, soğan, acı olmayan baharatlar, bol maydanozlu bir yemek değişik gelecek ve yemeye ilgisinin azalmamasını sağlayacaktır.
Bazen de emmeye ilgisi azalıp kaybolabilir ancak yine de emerek rahatladığını ve huzur bulduğunu göreceksiniz. O bırakana kadar emzirmeye devam edin.
9. ayda bebeklerin çoğunda anneye aşırı düşkünlük, meme emme isteğinde artma olur. Anne sütü elbette önemini bu aylarda da koruyor ama beslenmede birinci derecede önemli olan ev yemekleridir. Köfte veya sebze yemeği yemeyip, meme emmek isteyen bebek her istediğinde emzirilirse, bir disiplin sorunu yaşanmaya başlar. Bu; özde, bebeğin otoritesine boyun eğme ve bebeğin isteklerini kabullenmedir. Sağlıklı ama yemeğe isteksiz bebeğinize tavır koymayı bilirseniz, yerse meme alabileceğini yaşayarak 1-2 kez tecrübe ederseniz, kazanan hem siz hem de bebeğin sağlığı olur.
Ev yemeklerine başlayın
Bebeğiniz 9–10 aylık olduktan sonra ev yemeklerinden vermeye başlayabilirsiniz. Bebeklerin bu aylarda anne-babanın yediklerini yemeye hevesleri vardır. Bu aylarda bebeklerin bu zaafından yararlanabilirsiniz. Ancak ev yemekleri, kültürden kültüre değişen tatlarda pişirilmektedir. Örneğin güneydoğu mutfağı ağır baharatlı ve yağlı yemeklere sahiptir. Elbette bebeğinize 9 aylıkken çiğ köfte veya acılı patlıcan dolması veremezsiniz. Ancak yemekleri pişirirken tuz katma zamanı gelince 1–2 kepçe ayırarak bebeğiniz için onu pişirmeye devam eder, kendinizinkine tuz, yağ ve baharat ekleyebilirsiniz. Dış görünüşü ile sizin yemeğinizin aynısı olan bu yemeğe heveslendiğinde bu zaafını kullanarak ev yemeklerine alıştırabilirsiniz.
Bebeklere ciğer yedirilmesi
Bebek 8–9 aylık olunca haftada 1-2 kez kuzu ciğeri haşlama yapılarak verilebilir. Ciğer haşlanmadan önce zarı soyulur, damar ve siniri ayıklanır, suda haşlanır, iyice ezilip 1–2 çay kaşığı verilmeye başlanır; miktar öğünde 2 çorba kaşığı olana kadar arttırılır.
9. ay bebek aşıları
Daha önce yapılmadıysa meningokok aşılarına başlanabilir.
Büyüme
Kızlar | Erkekler | |
En Az | 6.450 g / 62,5 cm | 6.650 g / 64,0 cm |
Ortalama | 8.700 g / 70,0 cm | 9.000 g / 71,0 cm |
En Fazla | 10.750 g / 76,8 cm | 11.250 g / 78,0 cm |