Zatürre en kısa tanımı ile akciğerlerin iltihabıdır. Akciğer içinde oksijen-karbondioksit alışverişini sağlayan hava keseciklerinin içinin iltihap dolmasıdır. Bu iltihaba değişik bakteri ve virüsler neden olur. Bulaşma, damlacık enfeksiyonu dediğimiz solunum yoluyla olur. Hastalık etkeni olan virüs veya bakteriyi taşıyan kişinin, öksürük ve balgam atması sırasında ortam havasına bu etkenler yayılır. Bunları soluyan kişilerin, akciğerine giden mikrop, zatürre yapabilir.
Çocuklarda zatürre belirtileri nelerdir?
Viral zatürrelerde hastalık belirtileri başlangıçta sinsidir. Hafif ateş, nezle, kuru öksürük ile başlayıp, giderek şiddetlenir; öksürük balgamlı hale gelir. Soluk alıp verme hızı giderek artar, akciğerde oksijen alış verişi yetersiz kalırsa, nefes darlığı ortaya çıkar.
Bakteriyel (mikrobik) zatürrelerde ise hastalığın seyri daha hızlı ve şiddetlidir. Göğüs ağrısı, yüksek ateş, iştahsızlık ve balgamlı öksürük, karın ağrısı, halsizlik, şiddeti vak’alarda nefes darlığı görülür.
Bebeklerde zatürre daha ağır seyredebilir. Özellikle yeni doğanlarda hızlı nefes alma, emme bozukluğu, iştahsızlık, morarma olabilir.
Daha büyük çocuklar (genellikle 5-7 yaş ve sonrası yaşlarda) ve ergenlerde görülen ve atipik pnömoni denen durumda da hastalık ateşli boğaz enfeksiyonu olarak başlar ama zatürre belirtileri genelde daha hafiftir. Zatürre belirtilerine ek olarak ateş, boğaz ve baş ağrısı ve döküntü olabilir.
Çocuklarda zatürre teşhisi nasıl konur?
Hastalığın teşhisi için doktorun akciğer seslerinin dinlemesi ve şüphe halinde film çektirmesi, tam kan sayımı, CRP, sedimentasyon testleri yapılması gerekir.
Çocuklarda zatüre tedavisi
Hastalığı yapan etkenin cinsine ve hastanın yaşına göre değişir. Viral zatürrelerin tedavisinde antibiyotiklerin yeri yoktur. Balgam sökücüler, bol sıvı alımı ve balgam söktürücü fizik tedavi yeterlidir. Bakteriyel zatürre tedavisinde ek olarak uygun antibiyotik kullanılır. Antibiyotikler hastalığın şiddetine göre ağız yoluyla veya enjeksiyon olarak verilebilir; hastalığın şiddetine göre iki antibiyotik kombinasyonu da gerekebilir. Yatarak tedavi gereken durumlarda maske ile oksijen verilecek, serum takılacak ve sıvı ihtiyacı buradan sağlanacaktır.
Zatüreden Korunma
Zatürreye neden olabilen etkenlerden bazılarının aşısı vardır. HIB (Hemofilus influenza B) aşısı ( halk arasındaki adıyla menenjit aşısı) ve pnömokok adlı bakterinin aşısı ülkemizde bulunmaktadır. HIB aşısı karma aşılarla birlikte 2,4,6,18. aylarda olmak üzere toplam 4 kez; pnömokok aşısı ise 2. aydan itibaren aile sağlığı merkezlerinde yapılmaktadır… Ayrıca grip aşısı gribal enfeksiyonlardan kaynaklanan viral zatürrelerin önlenmesinde etkilidir.
