Yenidoğan bazı bebeklerin solunum hızı diğerlerine göre çok daha hızlı olabilmektedir. Bunun nedenlerinden biri TTN denen bir durumdur. TTN yani yenidoğanın geçici taşipnesi denen bu durumun Türkçe tıbbi bir adı da yenidoğanın yaş akciğer sendromudur. Yenidoğan bebeklerin yaklaşık %1’inde görülüp tedavi ile çoğu kez birkaç saat veya gün içinde geriler.
Yenidoğanın geçici taşipnesi hakkında genel bilgi
Ana rahminde doğumdan önce bebeğin akciğerleri sıvı ile doludur. Bebek oksijeni göbek kordonundan alır. Doğum yaklaştıkça bebeğin akciğerleri temizlenmeye başlar. Kalan az miktarda sıvı doğum sırasında bebek vajinadan çıkarken sıkışmak sureti ile atılır. Doğum anında alınan ilk soluklar sırasında öksürükle bu sıvı atılır veya akciğerler tarafından emilip yavaş yavaş kan dolaşımına katılır.
TTN’li bebeklerde bu süreç (akciğerlerdeki sıvının atılması) çok yavaş gerçekleşir ve bebek normalden daha hızlı ve inlemeli solur beslenmesi mümkün olmayabilir.
Yenidoğanın geçici taşipnesi nedenler i ve risk faktörleri
Kesin neden bilinmemektedir. Kabul edilen en akla yatkın mekanizma yukarıda açıklanmıştır. Üstelik hangi bebeklerde doğumdan sonra TTN gelişeceğini öngörmek de mümkün değildir. Aşağıdaki risk faktörlerine sahip bebeklerde daha fazla olması olasıdır. (Ancak bu risk faktörleri olmadan da TTN gelişebilir)
- Sezaryenle doğum, (göğüs kafesine yeterli bası olmadığı için)
- Diabetli anne bebeği,
- Sigara içen anne bebeği
- Düşük doğum tartısı
- Hızlı doğum (yine göğüs kafesine yeterli bası olmadığı için)
Yenidoğanın geçici taşipnesi belirtileri
- Dakikada 60’tan daha hızlı solunum
- İnleme, burun kanatlarının solunuma katılması
- Göğüs kafesinde çekilmeler
- Daha ağır vakalarda morarma
Yenidoğanın geçici taşipnesi tanısı
Solunum sıkıntısına neden olabilecek, RDS, enfeksiyon vs diğer nedenlerin ekarte edilmesi ile konur. Bunun için akciğer filmi, kan tahlilleri, kan gazı ölçümleri gerekebilir.
Tedavi
Durumun ciddiyet derecesine göre değişir. Sadece küvöz içinde oksijen verilmesi yetebileceği gibi beslenemediği için serum takılıp günlerce oksijen verilmesi gereken, hatta suni solunum aygıtına bağlanması gereken bebekler olabilmektedir.
