Kalp kasına miyokard denir. Kalp kasının enflamasyonu da miyokardittir. Bu kadar bilgi yeter mi devam edeyim mi :)) ??
Miyokarditte esas sorun kalbin kasılma fonksiyonlarında bozulma olmasıdır, yani kalp güçlü kasılamaz ve kanı yeteri kadar güçlü pompalayamazhafif-orta ya da ağır kalp yetmezliği olabilir.
Nedenleri nelerdir? Bir çocuğun kalp hücreleri nasıl iltihaplanır ve etkilenir?
Miyokarditin birçok nedeni vardır: Enfeksiyonlar en başta. (Virüsler, bakteriler…) Ayrıca ilaçlar da (kanser tedavisinde kullanılanlar mesela) miyokardı etkileyebilir. Bazen radyasyon (gene kanser tedavisi ama bu kez radyoterapi).
Çocuklarda en sık miyokardit nedeni virüslerdir: Adenovirüsler, koksakivirüsler, hatta kızamıkçık veya kızamık sırası veya sonrasında bile olabilir. (Bu enfeksiyonları hemen her çocuk geçiriyor ama kaçı miyokardit oldu? Düşünürseniz oldukça nadir bir komplikasyon olduğu anlaşılmaktadır, ancak çocuk aşı yapıldı ise bu komplikasyon dahi olmayacaktır. O zaman aşı karşıtlarına buradan bir selam daha gönderelim) )
Daha nadiren Lyme hastalığındaki gibi bakteriler ve bazı başka bakteri toksinlerinin neden olduğu toksik şok sendromunda da miyokardit görülür.
Normalde virüsler veya diğer etkenlerle mücadele sırasında bağışıklık sistemi enfeksiyonla uğraşır ama bazen bazı çocuklarda bağışıklık sistemi aşırı reaksiyon göstererek enfeksiyon etkeniyle beraber kalp kasında hasara neden olmaktadır. (Buna neyin sebep olduğunu bilmiyoruz) Normalde savunma sistemi hastalık etkenini nötralize ederken bazı çocuklarda kalp kası tutulumu da olur. Bazen kalp kasının küçük bir kısmı tutulurken bazı vakalarda geniş bir alan etkilenmektedir.
Otoimmün hastalıklar ve kalp: Lupus, romatoid artrit gibi bazı otoimmün hastalıklarda da kalp kasının etkilendiğini görüyoruz.
Çocuklarda Miyokardit Belirtileri nelerdir?
Her hastalıkta olduğu gibi miyokarditte de belirtiler hastalığın şiddetine göre değişir. Bazen belirtiler çok müphem olup tanı koymak güç olurken bazen çok şiddetli olur.
2 yaş üzerinde miyokardit çok hafif olur veya görülmezken 2 yaş altı bebeklerde ve yenidoğanlarda çok daha şiddetlidir. Bunun bağışıklık sisteminin gelişmemesinden kaynaklandığı düşünülüyor.
Ana belirtiler kalp yetmezliğine ait belirtilerdir: Nefes darlığı, inleme, ağlayamama, beslenme bozukluğu, emmede zayıflama, solukluk, kan dolaşımı bozukluğu belirtileri…
Daha büyük çocuklarda belirtiler daha non-spesifik ve daha hafif olur. Mesela çabuk yorulma, iştahsızlık, çarpıntı hissi vs. Ateş ve enfeksiyonun diğer belirtileriyle beraber kilo alamama ve hatta verme de sık rastlanan bir belirtidir. Kalp yetmezliği şiddetlendikçe kan dolaşımının akciğerde birikmesine bağlı olarak öksürük, bacaklarda göllenmesine bağlı olarak ödem olur.
Çocuklarda miyokardit teşhisi nasıl koyulur?
Sizi hayal kırıklığına uğratmak istemem ama miyokardit tanısı için tek bir test, kesin bir yöntem yok. Göğüs filmi, EKG, kan gazı ölçümleri, ekokardiyografi vs. tanıya yaklaşmayı sağlar ama kesin tanı sadece ve sadece kalp biyopsisi ile konur! Bu yöntem her miyokardit şüpheli vakada uygulanmaz elbette. Kararı kardiyologlar verir. Yöntem kasık damarlarından kateterle girip kalp iç yüzeyinden biyopsi alınmasına dayanır. Biyopsiye bile tanı konma olasılığı %65’tir çünkü kalp kasının etkilenmemiş kısmından parça alınması olasılığı vardır.
Çocuklarda miyokarditin tedavisi var mı?
Kesin bir tedavisi yoktur. Hastalar çoğu kez yoğun bakımda yatırılır. Kalp işlevlerini destekleyici ilaçlar ve kan dolaşımını güçlendirecek uygulamalar dışında tedavisi maalesef yok. İdrar söktürücüler, kan basıncını arttırıcı ve kalp kasını güçlendirici ilaçlar, ritim bozukluğu varsa ritim düzenleyicileri kullanılır. Ama miyokarditi iyileştiren ilaç yoktur.
Bazı vakalarda bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyonuna engel olacak IVIG adlı bir ilacın kullanımı faydalı olabilmekte ve reaksiyon yavaşlatıp durdurulabilmektedir.
Sonuç
Vakaların %60-70’i hemen hemen tamamen iyileşmektedir ama bir kısmı kronik kalp hastası olarak kalmaktadır. %10 – 20’si dilate tipte kardiyomiyopati haline gelip hayatının kalanını kalp hastası olarak tamamlamaktadır.
