Hamileliğin yaklaşık 7. haftasında diş gelişimi başlamaktadır. Bir çocuğun süt dişlerinin bazı kısımları ve sürekli (kalıcı) dişlerinden, birinci büyük azı dişlerinin küçük bir bölümü anne karnında gelişmektedir. Birinci büyük azı dişlerinin kalan bölümleri ve diğer tüm kalıcı dişlerinin oluşumu ise doğumdan hemen sonra başlamaktadır.
Anne karnında iken gelişmeye başlayan dişler, bebek doğduktan 6 ay sonra ağızda görülmeye başlarlar. Genel olarak çocuk 2,5 yaşına gelinceye kadar alt çenede 10, üst çenede 10 adet olmak üzere toplam 20 adet süt dişi sürmesini tamamlamaktadır. Süt dişlerinin çıkış zamanları ortalama değerlere göre zaman zaman farklılıklar gösterebilmektedir. Örneğin, ilk dişler 6. aydan çok daha önce çıkabildiği gibi, kimi çocuklarda ise sürme zamanı 12- 18 aya kadar gecikebilmektedir. Diş sürmesinin erken veya geç olması genel olarak endişe verici bir durum değildir. Ancak yaklaşık 18. aylık bir çocuğun süt dişleri hiç çıkmamışsa, bu durumun diş hekimi tarafından değerlendirilmesi gereklidir. (Tıbben 4 aydan erken diş çıkarma “gerçek erken çıkarma”; 15 aydan geç çıkarma da “gerçek geç çıkarma” kabul edilir.)
Diş Gelişimini Etkileyebilecek Anne İle İlgili Durumlar
Bebeğin diş gelişiminde beslenmenin rolü büyüktür. Anne adayı, çocuğunun dişlerinin sağlıklı olabilmesi için yeterli ve dengeli beslenmesi gerektiğini göz önünde bulundurmalıdır. Bebeğin dişlerinin gelişimi için gerekli olan kalsiyum, fosfor ve diğer mineraller annenin kan dolaşımından alınır. Bu nedenle annenin hamileliği döneminde aldığı gıdaların; vitaminler, kalsiyum, fosfor bakımından yeterli olması, süt ve süt ürünleri, et, tavuk, balık, meyve, sebze ve tahılları içeren zengin bir çeşitliliğe sahip olması gerekmektedir. Hamilelik döneminde anne adayının yetersiz ve dengesiz beslenmesi, ana rahminde gelişmekte olan bebeğin henüz birer tomurcuk halinde olan dişlerinin de yapısal bozukluklara neden olabilmektedir.
Annenin hamileliği döneminde virüs veya bakteri enfeksiyonu nedeni ile ateşinin yükselmesi kan dolaşımındaki kalsiyum ve fosfor tuzlarının dengesini bozabilmektedir. Bu durum anne karnındaki bebeğin diş yapısının kalitesini etkileyebilmektedir.
Hamilelik sırasında annenin herhangi bir nedenle tetrasiklin grubu antibiyotik kullanması, kullanım süresi, doz ve hamileliğin dönemine göre bebeğin süt ve sürekli dişlerinde koyu griden sarıya kadar değişen renkleşmelere neden olmaktadır. Bugün tetrasiklin kullanımı azalmış olmakla birlikte, henüz hamileliği belli olmayan anne adayının doktoru veya diş hekimine antibiyotik ve X ışınları riskine karşı bebek beklediğini belirtmesi gerekmektedir.
