Anne sütünde besin bileşeni olarak prebiyotiklerin de bulunduğu bilinmektedir (Stahl ve arkadaşları, 1994) Ana maddesi Oligosakkarit adlı bir molekül olan anne sütü prebiyotiklerinin ana görevi bebeğin bağırsaklarında sağlıklı bakteri florasının oluşumunu sağlamaktır. Sağlıklı flora bakterilerinin çoğunluğunu bifidobakteriler denen bir grup bakteri oluşturur. Peki bebeklerin anne karnında iken bağırsaklarında hiç bakteri yokken sağlıklı bağırsak florası bakterileri nereden geliyor? Normal doğum ile doğan bebeklerin vajinadan çıkarken annenin mukusuna temas etmesi ile bu mukus ve buradaki yararlı bakteriler ağızdan bağırsaklara gider ve oraya yerleşir. Sonra da bu bakteriler anne sütündeki prebiyotik maddeler ile beslenir !!! Yani oligosakkaritler anne sütü ile beslenen bebeklerde bifidobakteri gelişimini destekleyerek prebiyotik etkiyi sağlar.
Bifidobakteri ve Bağırsak Florasının Önemi
İnsan bağırsaklarının 1 gramında normalde 1 trilyon civarında bakteri yaşar ( Yani her 1 gramda 1.000.000.000.000 yani 1 trilyon bakteri). Bakteri sayısı trilyonlarla ifade eilirken bakteri çeşidinin 1200 çeşit civarında olduğu saptanmıştır (Bu yazıyı hazırladığımızdaki rakam bu, ama sayı giderek artıyor) Bu bakterilerin bazılarının normalde ağır hastalıklar ve enfeksiyonlar yapma potansiyeli olduğu halde zararlı bakterilerin durdurulması, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, sindirimin kolaylaştırılması ve bazı vitaminlerin üretilmesi gibi yararlı etkileri de vardır. Bu açıdan barsak florasında yaşayan bakterilerin iyi dengelenmesi son derece önemlidir.
Oysa yenidoğan bir bebeğin ilk kakası mekonyum denen simsiyah yapışkan bir kaka olup içinde hiç bakteri yoktur. Normal doğumla dünyaya gelen bebeklerin vajinadan geçerken anneden aldıkları bakteriler bebeğin bağırsak florasını oluşturmaya başlar. (Heine ve ark. 1998, Gewolb ve ark. 1999) Anne sütü alımı ile bağırsaklarda bifidobakteri ağırlıklı flora oluşmaya başlar. Sadece anne sütü ile beslenenlerde barsak florası %90 – 99 oranında bifidobakterilerden oluşmaktayken farklı gıda alan bebeklerde bu oran % 60’lara kadar inmektedir. (Kleesen ve ark 1995)
Bifidobakterilerin Yararları
- Bağışıklık sisteminin olgunlaşmasını sağlar
- Hastalıklara yol açan zararlı bakterilerin bağırsaklara yerleşmesini engeller
- Bağırsak içi asit yapısının artışını sağlayarak zararlı bakteri yerleşimini engeller
- B vitaminlerinin sentezlenmesini sağlar
- Sindirime yardımcı olur
Anne sütü ile uzun süre beslenen bebeklerde daha az solunum ve sindirim sistemi hastalıkları ile alerji görülmesi bifidobakterilerin de rolü olduğu düşünülmektedir.