Aslında bel suyu alınması biz doktorlar için sıradan bir işlem olup merkezi sinir sisteminin (MSS diyeceğiz) birçok hastalığının tanısı ve bazen tedavisinde gereklidir. Beyin boşlukları ve omurilik zarı etrafında bulunan steril bir sıvı vardır; buna Beyin Omurilik Sıvısı denir. (Al sana bir kısaltma daha; buna da BOS diyeceğiz) BOS beyin içinde örümceksi doku denen bir yerde devamlı üretilip omurilik boşluğuna kadar iner, yine toplardamarlar etrafındaki lenf damarları tarafından emilir; miktarı aynı kalsa da sürekli bir devr-i daim halindedir. BOS beldeki omurlar arasından bir iğne ile girilerek alınır ve tahliller yapılır.
Çocuklarda neden bel suyu alınır?
Tanı amaçlı: En çok da menenjit tanısı için veya Guilland-Barré sendromu tanısı için BOS alınması gerekir. Nadir bazı beyin ve MSS hastalıklarının tanısı amacıyla BOS alınır. Löseminin veya lenfomanın beyne sıçrayıp sıçramadığının anlaşılması için de BOS alınmalıdır.
Tedavi amaçlı: Lösemi ve lenfomada aynı zamanda alınan BOS miktarı kadar da kemoterapi ilaçları BOS boşluğuna verilir.
Çocuklarda nasıl ve nereden bel suyu alınır?
Mümkün olduğu kadar steril şartlar hazırlanıp hastanın bel suyu alınacak bölgesi ameliyat öncesi kullanılan antiseptiklerle temizlenir; hastanın EKG ve solunum monitörüne bağlanması sonrası sakinleştirici ilaç verilip L4-L5 (4-5. bel omurları arası) veya L5-S1 (5. bel omuru-1. kuyruk sokumu omuru) arasından sıvı alınır.
Çocuklarda bel suyu almanın zararları ve kalıcı hasar bırakma olasılığı nedir?
BOS alınan yerde (bel omurlarının en alt aralığı) omurilik ve sinir dokusu yok, dolayısıyla kalıcı zarar olması hele hele kısırlık olması tıbba, biyolojiye ve akla aykırıdır.
BOS’ta neye bakılır? Bunların normal değerleri nelerdir?
BOS görünüşte su gibi berrak bir sıvıdır. Ancak içinde bir miktar sodyum, şeker (glikoz), protein ve klor vardır. Hücre sayısı çok az veya hiç yoktur. Ayrıca hiç bakteri bulunmamalıdır. Kültür ortamına ekilen BOS içinde hiçbir bakteri üremesi beklenmez.
