Skolyoz, omurganın ön-arka planda normal ekseninden sapması ya da dönmesi nedeniyle oluşan sırttaki şekil bozukluğudur.
Omurga, omur ya da vertebra adı verilen birbiri üzerinde düz olarak sıralanan kemiklerden oluşur. Sırt bölgesinde kemikler torakal (göğüs kafesi hizası) veya dorsal (sırt hizası) omur olarak adlanır. Bu bölge skolyozun en sık görüldüğü yerdir. Bel bölgesindeki omurga kısmı lumbar veya lomber omurga olarak adlandırılır, bu bölgede skolyoz daha nadirdir.
Erken evrede fark edilmeyip giderek belirginleşen tedrici ilerleyen bir deformitedir. Genellikle çocuğun hızlı büyüdüğü ergenlik döneminin hemen öncesinde veya bu dönemde fark edilir. Kızlarda erkeklere göre daha sık görülür. Aileler skolyozun erken dönem değişikliklerini fark edemez.
Çocuklarda skolyoz sebepleri
Doğumdan itibaren hatta embriyonel gelişimde bazen omurga tam gelişmez veya farklı gelişime uğrar.
Bacaklardaki uzunluk farkı skolyoza neden olabilir.
Yetişkin çocukluk ve ergenlik döneminde fark edilenlerde genellikle sebebi bulunamaz, idiopatik skolyoz olarak isimlendirilir.
İdiopatik skolyozda bazı omurlar, omur- kaburga arası kasların dengeli kasılmaması nedeniyle dönmeye uğrar. Kasların çekmesiyle kaburgalarda basamaklanma oluşur, bazen bir taraf diğerine göre deve hörgücü görüntüsünde kamburlaşır.
Skolyoz Belirtileri
Başlangıçta belirtiler ağrısızdır ve kolay fark edilmez. Skolyozda işaretler;
- Omuzda veya belde tek taraflı çukurluk
- Sırtın bir tarafında daha belirgin kamburlaşma
- Bir tarafa daha fazla eğimvererek veya yaslanarak duruş
- Sırt ve bel ağrısı
Skolyoz Tanısı Nasıl Konur?
Skolyoza sebep olabilecek durumlar sorgulanır. Omuz, sırt, bel içeren detaylı vücut muayenesi yapılır. Röntgen tetkikleri tanı koydurur.
Çocuklarda skolyoz tedavisi
Hafif eğim varsa düzenli kontrollerle takip edilir. Fizik tedavi, yüzme hafif-orta vakalarda etkilidir. Eğim kötüleşiyorsa korse veya mold adı verilen plastik desteklerle takip edilir. Çok ileri deformitelerde veya ilerleme hızlı ise cerrahi müdahale ile ilerleme durdurulmaya çalışılır.