Bebekler daha önce de belirttiğimiz gibi çürüğe neden olan bakteriler ile doğmazlar. Çürük yapıcı bakteriler, bebeğin ağzına zaman içinde yerleşir. Anne ya da bebeğin bakımını üstlenen bireyin, mamanın tadına veya ısısına bebeğin kullandığı kaşıkla bakması ve aynı şekilde biberonun ağza değdirilmesi bakterilerin bebeğin ağzına bulaşmasına neden olabilmektedir.
Ayrıca bakterilerin bebeğe ailesinden, öpme, kucaklama ve oynama sırasında da bulaşabildiğini biliyoruz. Bebeğin sağlıklı büyüyebilmesi için iyi bakılması kadar ailesi tarafından sevilmesi, kucaklanması ve oyun gereksiniminin karşılanması da çok önemlidir. Bebeğin bu gereksinimleri sınırlandırılamayacağına göre, ailelerin bebeklerinin olduğu kadar kendi diş – ağız sağlığına da gerekli özeni göstermesi gerekmektedir. Dişlerini düzenli olarak fırçalama alışkanlığı gelişmiş, belirli aralıklarla diş hekimine giden ailelerin çocuklarının dişleri de daha sağlıklı olacaktır.
Emzik Emme Alışkanlığı
Bebekler doğuştan gelen doğal bir refleks ile herhangi bir şeyi emmeye yatkındırlar. Bu doğal bir reflekstir ve önlenmemelidir. Bazı bebekler emzirirken veya biberonla beslenirken bu gereksinimlerini yeterince karşılayabilirken, bazıları ise daha fazlasına ihtiyaç duyarlar.
Bebeklerin emzik kullanmalarında bir sakınca yoktur. Ancak emzik kullanımı çok uzarsa endişelenmek gerekir. Bu durum çocuğun diş sisteminde bozukluklara ve hatalı kapanışlara neden olabilmektedir.
Parmak Emme Alışkanlığı
Parmak emmek de emzik kullanımı gibi, bebeğin emme gereksinimini karşılamasının bir yoludur. Burada fark, emziğin çocuklar tarafından parmak emmeye göre daha kolay bırakılabilmesidir. Uzun süreli parmak emen çocuklarda da hatalı kapanışlar ve diş düzensizlikleri görülebilmektedir. Çocuğun dişlerinde yalnızca emzik ya da parmak emmeye bağlı bir düzensizlik görülüyorsa tedavisi çok zor değildir.
Ailelerin bu konuda çocukla ilişkilerini zedelemeden ve çok baskıcı olmadan, dikkatlice sorunu çözmesi ve gerekiyorsa bir uzmandan yardım alması gerekmektedir.
Diş Çıkarma Belirtileri
Diş çıkarma döneminde çocuklarda, huzursuzluk, bazı cisimleri ısırma isteği, salya akması, çok hafif ateş ve iştahsızlık görülebilir. Bu dönemde çocuğun yeterince beslenememesi, hastalıklara karşı direncini düşürebilir. Çocukta yüksek ateş ve bulantı gibi rahatsızlıkların olması doğrudan diş çıkarma ile ilgili düşünülmemelidir. Bu durumda çocuk doktoruna başvurmak gereklidir.
Diş çıkarma döneminde de çocuğun ağız temizliğine özen göstermek gerekmektedir. Bebeğin ağzını temiz bir gazlı bezle silmek ya da ayına uygun yumuşak kıllı bir diş fırçası ile dişetlerine masaj yaparak temizlemek yeterli olacaktır. Bebeğin eline, diş çıkarma dönemi için özel olarak yapılmış, ağzını acıtmayacak, ısırabileceği nesneleri vermek yararlı olabilmektedir. Ayrıca dişetlerine sürülerek, dişetlerini uyuşturan ve duyarlılığı azaltan ilaçlar da kullanılabilir.
Bebeğinizin İlk Dişleri Ne Zaman Çıkar?
Bebeğinizin ilk dişleri yaklaşık olarak 7,5 aylık olduğunda çıkar. Bu dişler alt orta süt keser dişleridir. Bunu izleyen zaman içinde diğer süt dişleri belirli aralıklarla ağız içinde yerini alırlar. Çocuğunuz en geç 2,5 – 3 yaşında iken tüm süt dişleri sürmüş olur. Bu süreler çocuklarda yaklaşık altı aylık sapmalar gösterebilmektedir. Bazı çocuklarda dişler daha erken sürebildiği gibi bazılarında ise diş sürmesi gecikebilmektedir. Bebeğin ilk dişlerinin çıkma zamanı 12– 15 ayı bulsa bile bu durum normal kabul edilebilir. Diş sürmesin de birkaç aylık sapmalar normaldir ve endişelenmeye gerek yoktur. Ancak 18 aylık bir bebeğin ağzın da henüz hiç diş çıkmamışsa, bir diş hekiminin görmesi ve çocuğun doktoru ile durumu değerlendirmesi yerinde olur.
Çocuğunuzun Süt Dişleri Kaç Adettir?
Çocuklarda süt dişlerinin sürmesi tamamlandığında, alt çenede 10, üst çenede 10 adet olmak üzere toplam 20 adet süt dişi bulunmaktadır. Bu sayı bazen fazlalık ya da azlık şeklinde değişiklik gösterebilmektedir. Diş sayısında görülen normalden sapmalar genellikle genetik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Dişler sayı farklılıkları yanı sıra şekil bozuklukları ve sıralanma yanlışlıkları da görülebilmektedir. Eksik ya da fazla dişleri saptamak ileride oluşabilecek kapanış bozukluklarını önlemekte yararlı olmaktadır.
Biberon Çürüğü
Çocuk, süt veya mama dolu biberonla yatırılırsa ya da gün içinde biberonla dolaşmasına izin verilirse dişleri uzun süre kirli kalacaktır. Bu durum ‘Biberon Çürüğü’ adı verilen tabloyu ortaya çıkaracaktır. Emzirilen bebeklerde bile beslenme sonrası, dişler temizlenmeden bebek uykuya dalıyorsa biberon çürüğü oluşabilmektedir. Buradan şunu anlamalıyız: “Biberon çürüğü, diş sağlığı kötü olan bebeklerde biberon kullanmasa da görülebilen bir durumdur”
Çürük oluşumunu önlemek için, bebeğin ağzını kahvaltı sonrası ve yatmadan önce günde en az iki kez temizlemek gerekmektedir.
Çocuğun biberonunu emzik olarak kullanmasına izin verilmemelidir. Elinde süt, meyve suyu yada mama dolu bir biberonla uzun süre dolaşan bir çocuğun dişlerinin çürümesi kaçınılmazdır. Mümkün olan en kısa dönemde bardak kullanmaya başlamak faydalı olacaktır. Ayrıca çocuğun emziğini, pekmez, bal veya şekere batırarak vermek de doğru bir davranış değildir.