Kulak tüpü nedir?
Kulak tüpleri KBB cerrahlarının kulak zarını delerek taktıkları ince plastik tüplerdir. Amaç orta kulakta enfeksiyonlar veya östaki borusu fonksiyon bozuklukları ile orta kulakta biriken fazla sıvının dışarı akıtılmasını sağlamaktır. Normalde orta kulakta her gün bizler hiç fark etmeden çok az az bir sıvı oluşur ama bu sıvı östaki borusu ile burun arkasına (genize) akıtılır.
Östaki borusu nedir? Ne işe yarar? Östaki borusu burnumuzu sıkıp kuvvetli nefes verdiğimiz zaman kulakta “cık cık” sesi çıkmasını sağlayan bir kanaldır. Normalde orta kulaktan geniz arasında sıvı ve hava alış verişini sağlar. Bu kanalın işlev bozuklukları veya geniz eti büyümesine bağlı tıkanması durumunda ota kulaktaki şu azıcık azıcık biriken sıvı orta kulakta yoğunlaşır, içten kulak zarına yapışır, kulak zarının işlevini bozarak işitme azalmasına neden olur. İşte kulak tüpü burada devreye girer.
Kulak tüpü neden takılır?
Orta kulak boşluğunda aslında sadece hava vardır ve ses dalgaları bu sayede kulak zarının titreşmesini sağlar. Oysa herhangi bir nedenle orta kulakta sıvı birikirse kulak zarı titreşimi azalıp işitmede kayıp söz konusu olabilir. Bazen kulakta enfeksiyon olmadan da veya enfeksiyon iyileştikten sonra da orta kulakta sıvı kalabilir. Mesela orta kulak enfeksiyonları sonrası çocukların %30’unda orta kulakta 1 ay boyunca sıvı kalabilir. Orta kulak iltihabı sırasında çocuk ne kadar küçük yaşta ise sıvı kalma olasılığı o kadar fazladır. Orta kulakta uzun süre sıvı kalmasının önemi, çocuğun işitme azalmasına bağlı konuşma ve zeka gelişimine olumsuz katkısından dolayıdır.
Tüp ne gibi durumlarda takılır?
- Orta kulakta 4 aydan uzun süre inatla devam eden sıvı varlığı durumunda
- Her iki kulakta sıvı varlığı durumunda
- Belli bir dereceden fazla işitme kaybı olması durumunda
- Konuşma gecikmesi olması durumunda
- Antibiyotiklere rağmen tekrarlayan orta kulak iltihapları olması durumunda
Tüpün zararı var mıdır?
Tüp takılmasına rağmen çok az sayıda da olsa bazı çocuklarda işitme azlığı ve ağrı devam edebilmektedir. (Ama zaten bu vakalarda orta kulak iltihapları tüp takılmazsa orta kulak sıvısı drene edilemediği için daha ağır geçirecektir). Bazı vakalarda tüp düştükten sonra kulak zarındaki delikte iyileşme olmayıp delik kalabilmektedir. Normalde 1 yılda kendiliğinden düşmesi gereken tüpler eğer 2 yılda düşmezse ikinci bir operasyonla çıkarılmalıdır.
Tüp nasıl çıkarılır?
Tüp genellikle en fazla 1-1,5 yıl içinde kendiliğinden düşer. Ancak bazen tüp gereğinden erken düşer ve yenisini takmak gerekebilir. Nadiren tüp orta kulak boşluğuna da düşebilir ama bu kez cerrahi girişim gerekir.