Kuduz, etkeni rabdovirüs olan ölümcül bir hastalıktır. İnsanlara enfekte hayvanın ısırması veya salyasının açık yaralara teması ile bulaşır. Enfekte kedi, köpek, tilki, at, sığı ve küçükbaş hayvanların ısırığı veya tırmalaması ile bulaşabilir. Fare, sincap, tavşan gibi kemiriciler taşıyıcı değildir. Yılan, kertenkele, kaplumbağa gibi soğukkanlı hayvanlar da hastalık bulaştırmaz.
Hastalık bulaştıktan sonra kuluçka dönemi 10 gün ile 1 yıl arasında değişebilir. Yara ne kadar büyükse veya beyne ne kadar yakınsa kuluçka dönemi o kadar kısa olur.
Kuduz belirtileri ve teşhisi
Bulaşmadan sonra 2–10 gün süren ateş dönemi olur. Daha sonra beynin etkilenmesi sonucu ajitasyon, aşırı eksitabilite (aşırı uyarılabilirlik hali) ve delirium (çıldırma) görülür. Sudan korkma, istemsiz kas kramplarının boyun ve çene kaslarında da olması ve su içerken, hatta suyu görünce bile ortaya çıkmasından kaynaklanır. Hastalık başladıktan sonra tedavisi yoktur ve ölümle sonlanır.
Korunma
İlk olarak ısırık veya tırmalama yeri çok iyi sabunlanır ve alkol – tentürdiyot ile temizlenir. Isırık ile deride zedelenme oluşmuşsa hayvan temas sırasında sağlıklıysa tedaviye başlanmaz hayvan 10 gün gözlenir. 10 gün sonunda hayvan kudurmazsa tedaviye başlanmaz. Hayvan kuduzsa ve kudurarak ölürse hemen aşılamaya başlanır.
Kuduz Tedavisi
Kudurmaya dair belirtiler başladıysa hastanın ölümü kaçınılmazdır. Ancak aşılama ile bu noktaya gelmesine engel olunabilir.
0, 3, 7, 14 ve 28. günlerde aşılama ve gerekiyorsa kuduz serumu ile olur.
