Başta inek Sütü Alerjisi (İSA) olmak üzere gıda alerjisi olan hastaların diyeti tanı konduktan itibaren bir yıl kadar devam ettirilir. Diyet boyunca hastanın alerjik belirtileri hem ebeveyn hem de doktor tarafından takip edilir. Bu takipte alerji belirtileri ne ise onda düzelme olup olmadığı, süte maruz kalınca belirtilerin geri gelip gelmediği izlenmelidir.
Diyet yapılan süre boyunca hastada alerjik hastalığa ait belirtiler gerilemiyorsa veya tekrarlıyorsa o zaman birkaç olasılık düşünülmelidir:
- Hastada inek sütü alerjisi değil başka bir alerji olabilir.
- Hastada inek sütü alerjisine ek olarak başka gıda alerjileri de var olabilir.(Çoklu gıda alerjisi)
- Diyete dikkat edilemiyor olabilir.
Bir senenin sonunda sütlü bir gıda, gerekirse muayenehanede, hatta bazen hastanede yatırılarak doktor gözetiminde denenir. Buna oral provokasyon testi denir. Eğer hastada gene süt alerjisine dair belirtiler bir daha ortaya çıkarsa duruma göre 3 – 6 veya 12 ay daha diyete devam edilir. Bu sürenin sonunda sütlü gıdalar usule uygun olarak tekrar denenir.
İlk yaşta yüksek oranda görülen besin alerjilerinin daha sonra görülme sıklığı giderek düşer. Yapılan bir araştırmada İSA olan çocukla 3 yıl boyunca izlenmiş, 1 yaşın sonunda %50’sinde, 2 yaşın sonunda %70’inde ve 3 yaşın sonunda %85’inde duyarlılık kaybolmuştur. Özellikle yüksek olan inek sütü spesifik IgE zamanla düştüyse ve provokasyon testinde de reaksiyon gelişmiyorsa iyileşmeden söz edilebilir.
IgE aracılıklı olmayan inek sütü alerjisinde durum biraz farklıdır. IgE aracılıklı olmayan İSA büyük oranda kaybolurken eosinofilik gastroenterit ve proktokolitler ise erişkin yaşta da devam etmektedir.
İnek sütü alerjisinin gerilemediği vakalarda takip zorlaşmaktadır. Çünkü:
- Çocuk büyüdükçe değişen enerji gereksinimlerine göre beslenmede kısıtlama zorlaşmaktadır.
- Çocuğun büyümesiyle beraber ağız tadı geliştikçe yememesi geren şeylerde kısıtlama yapmak zorlaşabilir.
- İnek sütü alerjisi olan çocuklarda dükkânlardan özellikle paketli gıda maddeleri alırken sütsüz ürünlerin seçimi giderek güçleşir çünkü her gıda paketinde süt içeriği yazmayabilir; hatta süt içeriğini yazmanın zorunlu olmadığı bazı gıda maddeleri vardır ki istemeden kendi elinizle çocuğa yedirmiş olabilirsiniz.
İSA bir yıldan fazla sürerse bununla baş etmek için tek başına çabalamanız gerekmez, çocuk doktorunuz ve varsa diyetisyeninizden de yardım alabilirsiniz. Ülkemizde, özellikle Anadolu şartlarında her zaman diyetisyene ulaşmak mümkün olmayabileceği için sizlere diyetisyenimiz Emel Unutmaz tarafından yaşa göre uygun beslenme listeleri hazırlandı. İSA ne kadar uzun sürerse sürsün, sütteki kalsiyum ve proteinin yerine geçecek uygun besin öğelerine ulaşmanız mümkündür.
