Bebeklerde gözyaşı kanalı tıkanıklığı
Bebeklerde en sık kronik (devamlı) göz sulanması sebebi, doğuştan gözyaşı kanalının tıkalı olmasıdır. Normalde gözyaşı bezi tarafından üretilen gözyaşının fazlası gözyaşı kanalı tarafından buruna aktarılır. Bu kanal alt ve üst göz kapaklarının iç köşesinde birer küçük delik olarak başlar. Buradan aşağıya doğru uzanarak burun boşluğuna açılır. Bazı bebeklerde bu kanal doğumda gelişimini tamamlamamıştır ve buruna yakın kısmında kanalın içindeki çok ince bir zar nedeniyle tıkalıdır. Gözyaşı kanalı tıkalı olduğu için fazla gözyaşı sulanmaya ve bazen de çapaklanmaya neden olur. Tek ya da her iki gözde birden olabilir.
Bebeklerde diğer göz sulanması nedenleri nelerdir?
Göz kapaklarındaki yapısal bozukluklar, glokom (göz tansiyonu) hastalığı, yoğun alerji, gözde çizilme veya yabancı cisim kaçmaları da sulanma ile belirti verebilir.
Gözü sulanan bebeklerin tedavisi nasıl yapılır?
Gözyaşı kanalı tıkanıklığında masaj tedavisi
Doğumsal gözyaşı kanalı tıkanıklıklarının %95’i bebek 1 yaşına gelmeden kendiliğinden açılır. Bu nedenle 1 yaşına kadar sadece gözyaşı kanalına masaj uygulanması ve enfeksiyon olduğunda antibiyotikli damlalar kullanılması yeterlidir. Bu dönemde masajın doğru yapılması gerekir. Masaj uygulaması sırasında işaret parmağı gözün iç köşesi ile burnun birleştiği noktaya konur ve alttaki burun kemiği üzerine bastırılarak parmak aşağı doğru kaydırılır. Masaj ile gözyaşı kanalı içinde basınç oluşturularak alt uçtaki tıkanıklığın açılması amaçlanır.
Düzenli masaja rağmen 1 yaşından sonra göz sulanması halen devam ediyorsa sondalama işlemi uygulanarak kanal içindeki ince zar yırtılarak kanal açılır. Ameliyathane ortamında bebeğe hafif bir genel anestezi verildikten sonra gözyaşı kanalına sonda adı verilen özel bir alet ile girilerek tıkanıklık açılır. Sondalama işleminin başarı şansı %95’tir. İlk sondalama işleminden sonra kanal tıkanıklığı halen devam ediyorsa sondalama işlemi tekrarlanır ve ek olarak gözyaşı kanalının tekrar tıkanmasını engellemek amacıyla kanala ince bir silikon tüp yerleştirilir. Bu tüp daha sonraki takipler sırasında poliklinik ortamında çıkartılır. Çok nadiren sondalama ve tüp uygulamasına cevap alınamadığı durumlarda cerrahi olarak gözyaşı kanalı ile burun boşluğu arasında yeni bir bağlantı oluşturulur.
Göz kapağının yapısal bozukluklarında, içe veya dışa dönük kapakları olan çocuklarda gözde kuruluk ve tahrişe neden olabilir. Bu bulgular varlığında erken tedavi yapılması gerekir. Tedavide geç kalınırsa görmeyi tehdit edebilecek tablolar ortaya çıkabilir. Cerrahi tedavi ile kapak düzeltilerek sorun giderilir.
Antibiyotikli Göz Damlaları
Bu bebeklerde devamlı çapaklanma olmakta ancak bu durumda her zaman antibiyotikli göz damlası kullanılması gerekmemektedir. Devamlı oluşan çapağın temiz suya batırılmış gazlı bez ve tülbentle sık sık temizlenmesi yeterlidir. Göz içinde kızarıklık olursa o zaman göz enfeksiyonundan (konjunktivit) bahsedilebilir. Bu durumlarda antibiyotikli göz damlaları gerekebilmektedir.
Doğumsal glokom (göz tansiyonu), gözü çizilen ya da yabancı cisim kaçan çocuklarda da sulanma önemli bir belirtidir. Bütün bu tablolar acil tedavi gerektirir.