Genel Öneriler
Bebeğinizi sessiz ve baş başa kalabileceğiniz bir yerde emzirmeyi tercih edin. Bebekler düzeni sever. Bunun için mümkün oldukça aynı yerde emzirin. Emzirme yeri için en ideali bebeğin odasında yatağın yakınına yerleştirilmiş bir koltuktur. Mümkünse ayaklarınızı uzatabileceğiniz bir puf ve loş ışıkta bile görebileceğiniz büyük bir duvar saati edinin. Emzirmeye başlamadan önce büyük bir bardak su, süt veya meyve çayı içmeyi alışkanlık haline getirin. Toplumda bilinenin aksine anne sütü arttırıcı özel bir besin veya bitki çayı yoktur. Aynı şekildi süt miktarı ile meme büyüklüğü arasında da ilgi bulunmaz. Süt arttıran en önemli faktörler annenin stressiz ve rahat olması, bol sıvı alması ve sık emzirmesidir.
Emzirmeden önce yapacağınız sıcak banyo da süt salgısına bir parça arttıracaktır. Emzirdiğiniz dönemde çok sıkı sutyen takmak da ve kanallara baskı yapıp süt salgısını azaltacağından göğsünüzün üstüne yatmaktan kaçının. Hem uyarıcı etkileri hem de idrar miktarını arttırmaları nedeni ile çay ve kahveden uzak durun.
Emzirme süresi boyunca hamilelikte kullanılan demir haplarına devam edilmeli, bol kalsiyumlu gıda alınmalıdır ve kaliteli beslenmelidir.
Anne sütü aldığı dönemde bebeğe su verilmesine gerek yoktur.
Emzirmeye mümkün olduğunca erken (alabiliyorsa doğumhanede) başlanmalıdır. İlk dakikalarda bebeği göğsünüze yaslamak bile süt salgılarını arttırır ki bu da emzirmek kadar doyurucu kabul edilir. Bebeğinizin ilk tanıştığı gıdanın anne sütü olması çok önemlidir.
Doymadığı endişesi ile mama verilmesine izin vermeyin. Bu konudaki ısrarınızı bebek hemşirelerine iletin.
Kolostrum
Halk arasında “ilk ağız sütü” olarak da bilinir. Memeden ilk salgılanan bu süt asla atılmamalı ve doğal antibiyotik olarak kabul edilmelidir. Kolostrum bebeğin henüz üretemediği antikor adlı bağışıklık maddelerini içerir. Sindirim sisteminin olgunlaşmasını uyarır, bakterilere karşı korur. İlk beslenmelerde çay kaşığının yarısı kadar az bile olabilir. Sütün ilk 3-4 günde az gelişi anneyi korkutmamalıdır. Zaten acıkma hissi de 2-3 günde belirginleşir.
Emzirme Tekniği
Emzirme öncesinde göğüslerinizi kaynamış su ile ıslatılmış pamuk veya gazlı bezle silin, sabun kullanmayın.
İlk gelen sütün su içeriği fazladır; koyu, yağlı ve yeterli enerjiyi sağlayan süt ilerleyen dakikalarda salgılanır. Bu nedenle emzirme çok kısa sürede kesilmemelidir.
Emzirme Pozisyonu
Anne oturur ve hafif arkaya yaslanarak durmalıdır. Bebek annenin koluna yatar veya yastığa yatırılarak 45 derece açıyla memeye tutulmalıdır. Bu sırada elleri serbest olmalı, memeye teması mümkün kılınmalıdır. Emzirme için bebeğin zorlanması yanaklarının sıkıştırılması son derece yanlıştır. Meme ucunu dudağının kenarlarına değdirip arama refleksi ile bulması sağlanmalıdır. Meme ucu ile birlikte etraftaki koyu renkli kısmın da mümkün olduğunca geniş olarak ağzını içine girmesini dikkat edilmelidir.
Meme bebeğin burnunu kapatıyorsa parmakla memeyi bastırarak bebeğin rahat nefes alması sağlanmalıdır. Bebeğin burnu tıkalıysa emzirme öncesinde burun deliklerine serum fizyolojik damlatılarak burun açılmalıdır.
Emzirme Süresi
Her memeyi en az 10–15 dakika emzirin, sonra diğerine geçin. İki meme arasında bebeğinizin gazını çıkartın. Her seferinde en azından bir memeyi tamamen bitirmesini sağlayın ve sonraki öğünde son bıraktığınız memeden başlayın. Karıştırmamak için o tarafa kilitli iğne takabilir veya son emzirdiğiniz göğsünüze koyduğunuz göğüs petinin bir ucunu içe katlayabilirsiniz.
Bebek 15 dakikadan önce uykuya dalıyorsa yüzünü ıslak mendille silerek ayak tabanlarına minik fiskeler vurarak, kulaklarının arkası ve yüzünü soğuk elle elleyip ayar vererek emmeye teşvik edin. Emzirdiğiniz odaya koyacağınız duvar saati emme süresini takip etmenizi kolaylaştıracaktır.
Emzirme sıklığı
İlk ayda bebek ağladıkça emzirilmelidir. Bu aralar 30 dakikadan sık 3 saatten de uzun olmamalıdır. Birçok bebek 1-2 saat arayla beslenir. Bebek büyüdükçe mide kapasitesi artarken beslenme aralıkları da artacaktır. Bebek yeni emdiği ve anne sütü bol olduğu halde gazlı bebekler aranmaya devam eder ve emerek rahatlarlar. Bu bebeğin doymadığı izlenimini doğurur. Oysa bebek yeteri kadar kilo alıyorsa ve en az 3-4 kez sarı kaka yapıyorsa anne sütü yetiyor demektir.
Annenin beslenmesinde dikkat edilecek hususlar
Kuru bakliyat, asitli gazlı içecekler, portakal, peynir, süt, acı gibi bazı yiyeceklerin süt yolu ile bebeğinizin gazını arttırdığını göreceksiniz. Kişisel farklılıklar çok belirgin olduğundan deneme yanılma yöntemi ile bebeğinizi rahatsız eden yiyecekleri saptayıp bunlardan uzak durabilirsiniz. Benzer şekilde acı-baharat, soğan-sarımsak tadı da süte geçer ve kimi bebekleri rahatsız edebilir. Hastaneden çıkmadan bebek hemşirelerinden doğru emzirme tekniklerini öğretmesini isteyin. Başarısız olduğunuzda vazgeçmeyin, o anda bebek meme tutmayı becerememiş veya acıkmamış olabilir, bebeğinize de kendinize de bir şans verin ve mama başlama kararını kesinlikle doktorunuza bırakın. Doğum kontrol yöntemi olarak emzirmeye güvenmeyin, emziren anneler de hamile kalabilir. Uygun yöntem için kadın-doğum doktorunuza danışın.
