Çocuklarda ateşsiz havale ailelerin kabusudur. Hemen akla sara hastalığı (yani epilepsi) gelir. Pekiyi her ateşsiz havale sara mıdır? Bu konuda ayrıntılı yazıya buradan ulaşabilirsiniz… Ama burada vermek istediğimiz bilgi: HAVALE ANINDA NE YAPILMALIDIR?
Havale beyindeki anormal elektriksel aktiviteden kaynaklanır. Belirtiler beynin etkilenen bölgesine göre değişiklik gösterir; anormal duyular, kontrol edilemeyen kas spazmları ve şuur kaybı ile seyredebilir.
Bazı havaleler bir tıbbi sorunun sonucu olarak ortaya çıkabilir: Kan şekerinde düşme, kan kalsiyumunda azalma, enfeksiyonlar (örneğin menenjit), kaza sonucu ortaya çıkan zehirlenmeler veya yüksek dozda ilaç kullanımı bunlardan bazılarıdır. Bir beyin tümörü, beyin kanaması ve kafa travmaları sonrasında da havale görülebilir. Bazen havalenin nedeni bulunamayabilir. Havaleler tekrarladığı taktirde epilepsi gelişmiş olabilir. Her havale (ya da eş anlamlarıyla konvülsiyon veya nöbet) epilepsi olacak anlamına gelmez… İnsanların küçük bir kısmı sonradan havale geçirmeksizin hayatlarında 1 kez olsun havale geçirebilir…
Ateşli hastalıklar sırasında da havale geçirilebilir (Bkz ateşli havale).
Havale Anında Ne yapmalıyız?
Öncelikle sakin kalmalısınız… Panik olmanız durumunda bebeğe faydanız değil zararınız dokunabilir. Havale geçirmekte olan bir çocuk güvenli bir yere düz yatırılmalıdır. Boynunu sıkan gömlek yakası, kravat, fular vs. gevşetilmelidir. Ağzını açmak için dişleri arasına bir şeyler sokmaya çalışmayın ve kas kasılmalarını durdurmak için tutmayın! Havale bittikten sonra yan yatırın.
Aşağıdaki durumlardan birisi varsa derhal 112’den ambulans çağırın:
- Nefes alamıyorsa,
- Morarıyorsa
- Kafa travması varsa
- Bilinen bir kalp hastalığı varsa
- İlaç veya zehir içme şüphesi varsa
Eğer çocuğun soluk alması normalse ve havale birkaç dakikada sona ererse havale bittikten sonra doktora gidin. Çocuğunuz daha önce hiç havale geçirmedi ise acilen doktora gidin. Daha önce havale geçirdi ama son havalesi 5 dakikadan uzun sürdüyse veya öncekilerden farklı ise yine acile başvurun.
Havaleden sonra beynin ve kasların yorgun düşmesinden dolayı çocuğunuz bir süre derin bir uykuya dalacaktır. Bu normaldir. Uyandırmaya çalışmayın veya şuuru tam açılmadan bir şey yedirip içirmeye çalışmayın.
