Çocuk çeşitli gelişim aşamalarından geçerek büyümesini tamamlar. Bu uzun ve zorlu süreci çevresindekilerle beraber yaşar. Onlarla girdiği ilişkilerden aldığı bilgiler, davranışları sonucu oluşturduğu bir “ötekiler” ve “ben” kimliği oluşturur. Bu dönemlerden en önemlilerinden biri bağımlı olmaktansa bağımsızlığının ve yaptıklarının etkisi test ettiği özerklik dönemidir. Bu, kimi yerde 2 yaş sendromu olarak adlandırılır. Bu dönem çocuk için çok çetin geçen bir dönemdir. Hayatına birçok yeni şey girmiştir. Artık yürümesini mükemmelleştirmeye çalışmakta, istediği yere ve şeye ulaşmaya başlamaktadır. Eğer ulaşamazsa bizi de zorlayan birçok yolu dener. Aç kalmış birinin her yemekten yemesi gibi oda sınırlarını ve gücünün bütün sınırlarını araştırmaktadır. Engellemelere ve yasaklara ise en sert tepkileri dener. Sizden bir şey ister, yaparsınız, o zamanda istemiş olduğu şeyin tersini ister. Süt ister verirsin, “istemiyorum “ der, ya da “su ver” der. Sanki sizi sınamaktadır hissi alırsınız.
Bu dönem ailenin de çocuğun yapabildikleri arttığından dolayı ondan giderek daha fazla şey beklemeye başladıkları bir dönemle örtüşmektedir. Artık tuvaletini tutması beklenir, isteklerini ertelemeye daha fazla teşvik edilir. Özellikle tuvalet alışkanlığı önemli bir sorun olarak ortaya çıkar. Çocuk bunun diğerleri üzerindeki etkisini de test eder. Eğer evde ilişki dinamiklerinde sorun yoksa genellikle bu sorun daha rahat aşılır. Ama özerklik döneminde bulunan çocuk buna rağmen sınırları zorlar. Örneğin bir şey yapınca siz kızarsınız o buna güler.
Özerklik dönemi kendini ve sınırlarını fark etmeye başlayan ve bu sınırları denemeye çalışan bir çocuğun içinde bulunduğu dönemdir. Kendi çevresinde olanlar karşısında kendi sınırlarını genişletmeye çalışır, artık o girişim dönemindedir. Yapmaya çalıştığı neyi ne kadar yapabileceğini keşiftir. Tahammülsüzdür. Bu dönemde yapılan engellemeleri anlayamaz çünkü anne babaların sınırlamaları onun için anlaşılır değildir. O bu dönemde karşı durarak kendini ortaya koymaya çalışır.
Sinirlenip ağlar ve öfke nöbetlerine kapılırlar. Bu durumda aileler ne yapacaklarını ve nasıl davranacaklarını bilemezler.
Onun yaptığı kişiliğini ve kimliğini oluşturmaktır. Bu dönemde bu olması gereken bir süreçtir. Bu yüzden beklenmedik davranış ve istekleriyle sınırlarınızı ve sinirlerinizi zorlar. Küçük bir isteği için bir alış veriş merkezini birbirine katar veya acıkmışken “istemiyorum” diyebilir.
Bilmelisiniz ve sevinmelisiniz ki çocuğunuz büyüyor ama bu büyüme sürecinde önceki dönemlerden biraz fazla sizi zorlayacaktır. Bunun geçici bir dönem olduğunu ve zamanla her şeyin kendi ritmini bulacağını bilin
- Onu olduğu haliyle kabul edin
- Davranışları karşısında sakin olmayı deneyin, öfkesi bitince açıklamayı yapın
- Dikkatini başka yere yönlendirmeyi deneyin, çevrede sevdiği şeyler varsa ona yönlendirin.
- Ağlayınca ve bağırınca onu anlayamayacağınızı belirtin
- Açıklama yapmaya özel önem verin o mutlaka sizi anlayacaktır ve bunu sakin olarak yapmaya çalışın
- Öfkenizi kontrol etmeye çalışın
- Onu dinleyin
- Alternatifler sunun
- Sevdiği şeyleri kulağına fısıldayabilirsiniz
- O öfkeli ve siz öfkeli olursanız sıkıntınız artar unutmayın,
- Kendini yere atıyor, bir yerlere vuruyorsa (tehlikeli, değilse) görmezden gelin, gerekirse konuya dikkatini çekmeden onunla çatışmadan mekândan uzaklaşın. Yalnız bırakın.
- Öfkesi geçince normal ilişkiyi devam ettirin onunla çatışma tırmandırmayın.
Bu çocuğun içinde bulunduğu özel bir durumdur. Onun derdi sizinle değildir. O da anlayamadığı bir süreçtedir. Unutmayın bütün bunlarla sorunu çözemeyebilirsiniz. Çünkü her çocuk kendine has bir dünyadır. Kendine ait kuralları vardır. Mümkün olduğunca sabırlı olun. O büyüyor. Çocuğunuzun özerkleşmesini izleyerek keyiflenmeyi deneyin.
2 yaş sendromuyla ilgili şu yazıyı da beğenebilirsiniz.
